Periyodik araç bakımı, aracın farklı aksamları için hem arıza tespiti adına hem eskiyen, yıpranan tüketim malzeme ve parçalarını değiştirmek için yapılan düzenli kontrol ve bakımlardır. Bir otomobile sahipseniz mutlaka rutin araç bakımı yapma alışkanlığını kazanmalısınız. Periyodik aralıklar ile yapacağınız araç bakım işlemleri sayesinde, otomobilinizin kullanım ömrünü uzatmanın yanı sıra, masraflı olabilecek arızaları da daha oluşmadan önlersiniz. Bir otomobilin kullanıcı el kitabında belirtildiği gibi düzenli bir program izleyerek, temel rutin araç bakımını kendiniz de halledebilirsiniz.
-
Kendinizi otomobilin kullanım kılavuzunuzla tanıştırın.
Her aracın bir kullanım kılavuzu olan kalın bir kitap muhtemelen torpido gözünde ya da aracın başka bir eşya gözünde vardır. Basılı bir kopyanızı bulamıyorsanız, elektronik ortamdaki bir sürümünü çevrimiçi olarak ta indirebilirsiniz. Ya iki yoldan da ulaşamıyorsanız bir kopyası için satıcınıza başvurun.
Aracınızın kullanım kılavuzunu bulduğunuzda otomobil bakım programı bölümüne gidin. Motor yağı ve filtresi, lastik dönüşü, kayışlar ve hortumlar gibi bakım öğeleri için periyodik bakım zamanlarına öncelikli olarak dikkat edin.
-
Yağ ve yağ filtrenizi değiştirin.
Yağ, motorunuzun kanıdır. Önemli motor parçalarının ısı ile birbirlerine karşı kaynaşmasını ve motoru tahrip etmesini önleyen bir yağlayıcı olarak işlev görür. Motor yağı düzenli olarak değiştirilmelidir. Bu yapılmadığı takdirde içinde birikmiş kirletici parçalar birbirine ve motor bölümlerine sürtünerek motorunuza zarar verebilir.
Ne tür bir yağ kullanmalısınız?
Petrol bazlı mı yoksa sentetik mi? Birini sürekli kalmalı mı yoksa arada sırada yağın cinsini değiştirmeli misiniz? Otomobil ve motor mühendislerine göre bu detay o kadar önemli değil. Yağ, kullanım kılavuzunda belirtilen servis ve akışkanlık (viskozite) gereksinimlerini karşıladığı sürece, istediğiniz çeşidi kullanabilirsiniz.
-
Lastiklerinizi aylık olarak kontrol edin.
Arabanızı yoldan ayıran tek şey lastikleridir. İşlerini yapmak için uygun şekilde şişirilmeleri ve bir patlama riskini azaltmak gerekir. Muhtemelen lastiklerinize nasıl hava katılacağını biliyorsundur. Bilmeseniz de benzin istasyonlarında her zaman yardım alabilirsiniz. Bilmediğiniz şey aracınız için doğru lastik basıncının hangisi olduğudur.
Her aracın farklı yerlerinde lastik basıncı ile ilgili bilgiler olduğu gibi elbette kullanım kılavuzunda da bilgiler vardır. Yazan değerler “kPA”, yani kilopascal cinsinden olabilir. Lastik servis hizmeti verenler ve değişimi yapanlar ise “Psi” değerine alışkındır.
1 Kilopascal (kPa) = 0.145 Psi (Inch kare başına düşen Pound değeri). Bir örnek ile söylersek 200 kPA, yaklaşık 29 Psi değerine eşittir. Benzin istasyonlarında da hava-su cihazında lastiklerinizi şişirmek istediğinizde çalışanlar da bir binek otomobil için yaklaşık 30-32 Psi civarında lastiklere hava basılmasını tavsiye ederler. Yine de lastikleriniz için en doğru bilgiyi el kitabında ve aracın üzerinde olabilecek çıkartmalarda bulabilirsiniz.
Lastiklere hava basarken önce lastiğinizin havasını doğru okumanız gerekir. Doğru bir lastik havası değeri okumak için lastiğinize havayı soğukken basmalısınız. Aracınızı yaklaşık 2-3 km kullandıktan sonra lastiklerinizi şişirmeniz önerilmektedir. Aksi takdirde önerilen miktara 4 Psi daha eklenmesi gerekebilir. Lastiklerinizi şişirirken aracın yedek lastiğini de unutmayın. Tüm değerleri hava ölçer ile onaylayın.
-
Diğer tüm aracın sıvılarını inceleyin.
Motor yağı kontrol edilecek tek sıvı değil. Arabanızda fren ve şanzıman yağları, soğutucu ve sileceklerin sıvıları da vardır. Motor yağı gibi, transmisyon sıvısını da bir yağ çubuğu ile kontrol edersiniz. İlgili kapakları söküp her birini görsel olarak inceleyerek fren hidroliği, soğutma sıvısı ve yıkayıcı sıvısı seviyelerini belirleyin. Bu arada, soğutma sıvısını kontrol etmek için radyatör kapağını ASLA çıkarmayın – haşlanma tehlikesi vardır. Bunun yerine, yakındaki şeffaf dolum kabındaki su seviyesini kontrol edin.
-
Kayışları ve hortumları inceleyin.
Temel rutin araç bakım işlemlerinin bir adım ötesine geçmek istiyorsanız, motor bölmesindeki hortumları ve kayışları inceleyin. Bu hortumlar, motorun aşırı ısınmamasını sağlamak için doğrudan soğutucu akışkanın akışını sağlar. Bir hortum bağlantı yerinden ayrıldıysa veya hortum üzerinde çatlaklar veya şişkinlikler gördüyseniz acilen değiştirin. Benzer şekilde, kayışları da kontrol edin. Çoğu otomobilde ve küçük SUV’larda bulunan triger kayışı, motorunuzun çalışması için kritik öneme sahiptir. Bu kayış, çatlama, kristalleşme ve malzeme kaybı dahil olmak üzere aşınma belirtileri gösteriyorsa (kayışın kendisinde olmayan parçalar üzerinde birikmiş ise) acil olarak değiştirin.
-
Aracın bu malzemelerini de kontrol edin.
Araç bakımında, üzerinde durulacak diğer üç malzeme daha vardır: silecek lastikleri, akü ve hava filtresi. Silecekler çalışırken silecek lastikleri yırtılmışsa çok kısa süre de bu yırtılma ilerleyecektir. Silecekler cama zarar vermeden onları değiştirin. Otomobil aküsüne gelince, burada temel gereklilik akü terminallerinin korozyondan uzak durmasını sağlamaktır. Su ve kabartma tozu çözeltisi ile birlikte akü başlarını bir tel fırça ile temizleyebilirsiniz. Hava filtresine gelince, her yıl bir veya iki kez değiştirmeniz gerekebilir. Yağınızı değiştirdiğinizde hava filtresini de kontrol edin.
Aracınızın en iyi çalışma koşullarında kalmasını sağlama yolunda ilk adımı atmış oldunuz. Artık araç bakımında temel noktaları biliyorsunuz. Aracınızın periyodik bakımlarını ihmal etmediğiniz takdirde bir otomobilin sürpriz arızalar ile karşılaşmaktan kaçınmış olursunuz. Bundan da önemlisi periyodik araç kontrollerini ihmal etmemeyi hayatınızın rutini haline de getirdiğinizde güvenli bir sürüş için hazırsınız demektir.